Jesteśmy po to, by pamiętać

20 listopada 2014 r. społeczność Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków w Augustowie wspólnie z Sybirakami, zaproszonymi gośćmi oraz społecznością lokalną uroczyście obchodziła Święto Szkoły w dzień patrona Sybiraków Rafała Kalinowskiego. W tym dniu 10 lat temu, w 2004 r. powołano w naszej szkole Klub Wnuka Sybiraka. W 2014 r. mija także 15 lat od momentu utworzenia Gimnazjum nr 2 w Augustowie.

Swoją obecnością w tym dniu zaszczycili: prezes Zarządu Głównego Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź, podlaski kurator oświaty Jerzy Kiszkiel, dyrektor Delegatury Kuratorium Oświaty w Suwałkach Andrzej Raczyło, burmistrz Augustowa Kazimierz Kożuchowski, wicestarosta Andrzej Zarzecki, prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Augustowie Jerzy Sienkiewicz, prezes Podlaskiego Stowarzyszenia Pamięci Zesłańców Sybiru w Białymstoku Jerzy Bołtuć, prezes honorowy Koła ZS w Augustowie Eugeniusz Simson, członkowie Zarządu Klubu Armii Krajowej – Zbigniew Kaszlej, Wojciech Walulik, przedstawiciele Stowarzyszenia Pamięci Zesłańców Sybiru w Augustowie oraz dyrektorzy szkół augustowskich, gminnych, a także Sybiracy, emerytowani pracownicy szkoły, uczniowie, nauczyciele, pracownicy. Tradycyjnie przybyła wraz ze sztandarem delegacja Szkoły Podstawowej im. Sybiraków w Netcie z dyrektor Henryką Mołodziejko. Po raz pierwszy natomiast gościliśmy delegację Zespołu Szkół w Krasnymborze, który przygotowuje się do przyjęcia imienia Sybiraków. Już w chwili obecnej opiekuje się sztandarem Koła Związku Sybiraków w Krasnymborze. Oprócz dyrektor Barbary Kotarskiej przybyła delegacja ze sztandarem Koła ZS w tej miejscowości.

Uczniowie Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków w tym dniu wzięli udział w wirtualnych lekcjach muzealnych, oglądając zbiory wirtualne Muzeum Sybiru w Białymstoku oraz innych dostępnych zasobów internetowych. Ponadto już w tygodniu poprzedzającym Święto Szkoły uczniowie spotykali się z Sybirakami i słuchali wspomnień na temat wywózek oraz trudnych warunków życia na dalekiej Syberii. Klasy pierwsze na lekcjach historii odwiedzały szkolną Izbę Pamięci, w której zgromadzone zostały pamiątki pochodzące sprzed 70 lat.

Po zajęciach uczniowie, pracownicy szkoły oraz zaproszeni goście wzięli udział we mszy świętej w kościele pw. Jana Chrzciciela na Borkach. Ks. dr Wojciech Kalinowski, kapelan Sybiraków diecezji ełckiej, podczas kazania powiedział m.in.: „Tragiczny los kilku pokoleń Polaków ostatnich stuleci spowodował, że Syberię nazywano »ziemią przeklętą«, »lodowym piekłem«, »krainą, gdzie nie ma nadziei«. W narodowej świadomości kojarzyła się ona zawsze z poniewierką, cierpieniem, tragedią – »nieludzką ziemią«”.

Po mszy delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze pod pomnikiem Sybiraków znajdującym się obok świątyni.

Po powrocie do szkoły wszyscy obejrzeli montaż słowno-muzyczny „Przejdą lata i wieki przeminą. Pozostaną ślady dawnych dni…” przygotowany przez nauczycielki Ewę Chodacz, Beatę Tomaszewską i Lenę Olechowską. Wielu gości nie kryło wzruszenia oraz nie szczędziło braw dla młodych artystów z koła teatralnego i wokalnego. W tym roku program artystyczny nawiązywał do 70. rocznicy bitwy pod Monte Cassino, w której Sybiracy mieli swój znaczny udział. Dekorację przygotowali uczniowie wraz z nauczycielkami Wiesławą Domańską i Hanną Piekarską oraz Anną Edelman-Nowicką.

Dyrektor Henryka Rzepecka, powtarzając za wojewodą podlaskim Maciejem Żywną, powiedziała: „Jesteśmy po to, by pamiętać”. Przypomniała słowa wypowiedziane przez wojewodę podlaskiego Macieja Żywnę podczas jednego z Marszów Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku: „Moje wyobrażenie tego, co ich spotkało, to zaledwie namiastka rzeczywistości – koszmaru i niewyobrażalnej krzywdy. Bo jak wyobrazić sobie, że ktoś wdziera się nocą do domu, zrywa rodzinę z łóżek, dzieci i w pośpiechu każe opuścić dom. Jak wyobrazić sobie przerażenie, które paraliżuje tak bardzo, że nie można znaleźć ubrań, nie można zabrać jedzenia. Mróz, głód i nieludzkie traktowanie. Ciągły strach i patrzenie na umierających w drodze bliskich, śmierć rodziców, dzieci, ciała wyrzucane z wagonów na śnieg. A potem dziki, odludny kraj, nieustanne zimno, głód, choroby i katorżnicza praca. Nam samo wyobrażenie ściska przerażeniem gardło, a wśród nas są ci, którzy to przeżyli. My jesteśmy po to, by pamiętać”.

Tradycją szkoły stało się ślubowanie klas pierwszych w dniu Święta Szkoły oraz przyjęcie nowych członków do Klubu Wnuka Sybiraka. Ślubowanie przyjęła dyrektor Henryka Rzepecka. Prezes Zarządu Głównego Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź w asyście Jolanty Hryniewickiej wręczył pięć kolejnych legitymacji i odznak Klubu Wnuka Sybiraka. Łącznie klub liczy już 128 członków, młodych, bezpośrednich spadkobierców historii. Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Związku Sybiraków z rąk prezesa Tadeusza Chwiedzia otrzymała Danuta Gregorowicz – opiekunka i inicjatorka powołania klubu.

Dokonując podsumowania pracy szkoły za minione 15 lat, dyrektor w swoim wystąpieniu stwierdziła, że szkoła podejmuje wiele różnorodnych działań na różnych płaszczyznach, wszystko po to, aby wychować młodego mądrego człowieka, o szerokich horyzontach myślowych, rozumiejącego świat, ale wiernego dziadów pamięci. Od początku dba przede wszystkim o wysoki poziom dydaktyczny nauczania. Świadczą o tym wyniki w konkursach przedmiotowych i wysokie, stale rosnące EWD (Edukacyjna Wartość Dodana). Gimnazjum realizowało program „Szkoła bez przemocy”, a obecnie rządowy program „Bezpieczna i przyjazna szkoła” finansowany przez wojewodę podlaskiego (wniosek złożyło Stowarzyszenie Przyjaciół Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków). Poza tym trwa ciągła realizacja wielu programów dla młodzieży – programu „Aktywna edukacja”, programu zewnętrznego doskonalenia nauczycieli, akcji „Czytam, więc wiem”, „Dramat i tragedię pozostaw teatrowi”, „Wf z klasą”. Od marca 2012 r. szkoła realizuje program CEO Szkoły Uczącej się, polegający m.in. na stosowaniu oceniania kształtującego. Od trzech lat uczestniczy w międzynarodowych projektach Comenius i eTwinning. Nowością jest udział szkoły w międzynarodowym programie „Odyseja umysłu” czy też powołanie Centrum Przedmedycznej Pomocy Lekarskiej jako dodatkowej formy prowadzonego od lat wolontariatu. Z powodzeniem realizowane są zasady zdrowej szkoły, za co placówka otrzymała certyfikat „Podlaskiej Szkoły Promującej Zdrowie” na lata 2013–2016. Od lat tworzone są klasy integracyjne i udzielana jest pomoc uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Szkoła oferuje szeroką gamę zajęć pozalekcyjnych. Nauczyciele stanowią wykwalifikowany i kompetentny zespół. Zdolności umysłu rozwija się w parze z inteligencją emocjonalną. Dyrektor podkreśliła, że po 15 latach funkcjonowania gimnazjum jest szkołą, której nauczyciele są ludźmi z pasją, a absolwenci ludźmi otwartymi na świat, ale z zaszczepionymi zasadami i normami moralnymi, które – ma nadzieję – zaprocentują w dalszym życiu. Może czasem będzie to efekt odroczony, ale jest pewne, że warto. I tu na pierwszym planie stoją rodzice i tuż zaraz Sybiracy. Szkoła jest znana z tego, że podejmuje bardzo szerokie działania o charakterze patriotycznym, obywatelskim, aktywizujące młodego człowieka. Gimnazjum cieszy się dobrą opinią nie tylko w mieście, ale także w województwie i kraju, w różnych obszarach. Świadczą chociażby o tym przyznane szkole i nauczycielom odznaczenia: medal Pro Memoria i Odznaka Honorowa Sybiraka dla gimnazjum, medale Pro Memoria i Pro Patria oraz Srebrny i Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej dla dyrektora, Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Związku Sybiraków dla trzech osób, 15 Odznak Honorowych Sybiraka, osiem Srebrnych Medali Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, cztery Srebrne Krzyże Zasługi, jeden Brązowy Krzyż Zasługi, jeden Medal za Wieloletnią Służbę, medale KEN przyznane indywidualnie aż 12 nauczycielom z 30, niektórym wielokrotnie. To wymagało wielu potwierdzonych działań dydaktycznych, patriotycznych i religijnych, udziału w licznych przedsięwzięciach i inicjatywach. Gimnazjum istnieje już 15 lat. Przez cały czas szkoła może liczyć na rodziców, ich zaangażowanie i pomoc, które wspierają wiele akcji oraz pomagają w codziennej pracy.

Szkoła opiera się na autorytetach i wartościach niepodważalnych. Ucznia wyposaża w gruntowną wiedzę o świecie i o sobie samym, pozwala mu zrozumieć samego siebie, ale także wymagać od niego, aby w myśl cywilizacji miłości, którą głosił Jan Paweł II, „coraz bardziej stawał się człowiekiem, umiał żyć z innymi i dla innych”. Był godnym uczniem, absolwentem, augustowianinem, Polakiem. Jesteśmy po to, by pamiętać.

Oficjalne uroczystości rozpoczęła msza święta odprawiona w kościele pw. Jana Chrzciciela na Borkach

Kwiaty pod pomnikiem Sybiraków złożyli (od lewej) prezes Podlaskiego Stowarzyszenia Pamięci Zesłańców Sybiru Jerzy Bołtuć, prezes ZG ZS Tadeusz Chwiedź i sekretarz Zarządu Oddziału w Białymstoku Jolanta Hryniewicka

Poczty sztandarowe pod pomnikiem Sybiraków przy kościele pw. Jana Chrzciciela na Borkach w Augustowie

Występ młodzieży w programie artystycznym „Przejdą lata i wieki przeminą. Pozostaną ślady dawnych dni…”

Uczeń klasy III B Jarosław Drążek wykonał utwór na cześć poległych i zmarłych Sybiraków

Dyrektor Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków w Augustowie Henryka Rzepecka

Prezes Tadeusz Chwiedź wręczył legitymacje i odznaki Wnuka Sybiraka nowym członkom Klubu Wnuka Sybiraka

Danuta Gregorowicz, opiekunka Klubu Wnuka Sybiraka, została przez prezesa Tadeusza Chwiedzia odznaczona Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Związku Sybiraków

Oprac.: Henryka Rzepecka, dyrektor Gimnazjum nr 2 im. Sybiraków w Augustowie