Wydarzenia Znaki pamięci

Nadanie imienia Zesłańców Sybiru mostowi w Gorlicach

W listopadzie 2014 r. minęło ćwierć wieku od zwołania zebrania założycielskiego Koła i zgłoszenia go w grudniu tego samego roku do Zarządu Głównego Związku Sybiraków. Rejestracja nastąpiła na początku 1990 r., jeszcze przed powstaniem Oddziału ZS w Nowym Sączu. Przez Koło przewinęło się 36 osób, jednorazowo Koło liczyło najwięcej 25 osób. Pięciokrotnie zmienialiśmy siedzibę, z wielkim trudem przewożąc cały swój dobytek. Dzięki przychylności władz miasta od kilku lat mamy przytulne małe biuro, sądzimy, że na zawsze…

Coraz mniej nas uczestniczy w Marszach Żywej Pamięci Polskiego Sybiru, tak w Białymstoku, jak i w lokalnym, wiosennym nowosądeckim, z niemal wszystkimi atrybutami białostockimi – zawsze z delegacją uczniów i pedagogów Zespołu Szkół nr 2 im. Sybiraków w Nowym Sączu i tutejszym Stowarzyszeniem Pamięci Polskiego Sybiru. W Gorlicach zaś bardzo aktywnie uczestniczyliśmy (teraz mniej z racji wieku) w spotkaniach w szkołach. Współorganizowaliśmy pogadanki, wystawy, odczyty, pomagaliśmy uczniom startującym w regionalnych i centralnych konkursach na tematy sybirackie. Wszystko dokumentujemy w albumach – kronikach.

O trwałe upamiętnienie hekatomby Sybiru występowaliśmy do władz parokrotnie od kilkunastu lat, ale dopiero w 2014 r. udało się sfinalizować ten zamiar. Wymagało to, naturalnie, nie lada zachodu, uporu i zaangażowania w sprawę ze strony decydentów, urzędników, projektantów i wykonawców pomnika. Nie udało się co prawda zrealizować przedsięwzięcia w Dniu Sybiraka, ale 28 listopada 2014 r. odbyła się wspaniała uroczystość nadania imienia Zesłańców Sybiru mostowi na rzece Ropie. Ponaddwumetrowy pomnik z tablicą ze stosownym napisem stał już w przeddzień naszego jubileuszu 25-lecia Koła.

Na placu zgromadzili się mieszkańcy miasta, przedstawiciele władz miasta i powiatu, radni, poczty sztandarowe szkół, policji, straży miejskiej, NSZZ „Solidarność” przy Fabryce Maszyn Wiertniczych i Górniczych „Glinik”, ZHP i innych organizacji, 19-osobowa delegacja z Nowego Sącza z pocztami sztandarowymi Zespołu Szkół nr 2 im. Sybiraków i Oddziału Związku Sybiraków w Nowym Sączu, przedstawicielami Zarządu Oddziału ZS, nauczycielami, prezesem Stowarzyszenia Pamięci Polskiego Sybiru i nowosądeckimi Sybirakami, a także zaproszeni członkowie rodzin, przyjaciele i znajomi gorlickich Sybiraków.

Po powitaniu obecnych odegrano Hymn Sybiraków. Krótko przemówił burmistrz Gorlic Witold Kochan, a następnie prezes Zarządu Koła ZS w Gorlicach Zbigniew Lewczykowski. Z bardzo ciepłym, emocjonalnym przemówieniem wystąpiła dyrektor Zespołu Szkół nr 2 im. Sybiraków w Nowym Sączu Antonina Dzikowska.

Osłonięcia pomnika – Kamienia Pamięci dokonali: burmistrz Witold Kochan, prezes Zarządu Koła Zbigniew Lewczykowski i była prezes Janina Brzozowska. Ks. Jerzy Gondek, proboszcz parafii pw. św. Jadwigi Królowej, poświęcił pomnik, „ochrzcił” most imieniem Zesłańców Sybiru i odmówił z zebranymi modlitwę. Złożono wieńce i wiązanki kwiatów. W imieniu gorlickich Sybiraków wieniec złożyli Janina Bąk, wiceprezes Barbara Staniszewska i Tadeusz Rząca, który jako 11-latek przebywał aż za kołem polarnym, w Norylsku. Oprawę muzyczną zapewniła orkiestra pod dyrekcją Szczepana Dudy. Lokalna telewizja kablowa rejestrowała całą uroczystość.

Sybiracy spotkali się następnie w restauracji z przedstawicielami władz samorządowych i zamiejscowymi gośćmi. Okolicznościowe dyplomy z okazji 25-lecia Koła kilku najaktywniejszym działaczom Koła wręczyła wiceprezes Zarządu Oddziału ZS w Nowym Sączu Danuta Rybicka.

Na okoliczność tego niezwykłego wydarzenia wydaliśmy pocztówkę okolicznościową z kompilacją głazu z tablicą pamiątkową – Kamienia Pamięci i artystycznej wizji mostu z tajgą w tle.

Na tablicy znalazło się godło Związku Sybiraków i napis: „Most im. Zesłańców Sybiru. Pamięci setek tysięcy Polaków, ofiar Nieludzkiej Ziemi, w hołdzie Sybirakom spoczywającym na okolicznych cmentarzach. Gorliccy Sybiracy, Miasto Gorlice. 17 września 2014”.