Wycieczka Sybiraków szlakiem dębów pamięci

Sybiracy warszawscy posadzili uroczyście dwa dęby pamięci: 15 lipca 2014 r. w Alei Trzeciego Tysiąclecia na terenie rezerwatu Granica w Kampinoskim Parku Narodowym (dąb „Golgota Wschodu”) i 15 września 2015 r. w sąsiedztwie Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie („Dąb Pamięci Zesłańców Sybiru”). Podczas sadzenia dębu przy Grobie Nieznanego Żołnierza udział społeczności sybirackiej był znaczny, natomiast w Puszczy Kampinoskiej brała udział tylko delegacja Sybiraków.

W związku z tym Oddział Warszawski Związku Sybiraków zorganizował w dniu 10 października 2017 r. wycieczkę, celem której było umożliwienie poznania miejsca posadzenia dębu „Golgota Wschodu” szerszej społeczności Sybiraków.

Po drodze postanowiono odwiedzić cmentarz i muzeum w Palmirach. Między grudniem 1939 a lipcem 1941 r. funkcjonariusze SS i policji niemieckiej rozstrzelali w Palmirach około 1700 obywateli polskich, głównie narodowości polskiej oraz żydowskiej, zazwyczaj przywiezionych z warszawskich więzień i aresztów. Wśród zamordowanych znalazło się wielu przedstawicieli polskiej elity politycznej, intelektualnej i kulturalnej, których aresztowano w ramach tzw. Akcji AB. Palmiry stanowią najbardziej znany – obok Katynia – symbol martyrologii inteligencji polskiej w okresie II wojny światowej.

Po zwiedzeniu muzeum w Palmirach przejechaliśmy do miejscowości Granica, która była naszym głównym celem wyprawy.

Dąb o nazwie „Golgota Wschodu” rośnie od 15 lipca 2014 r. w Alei Trzeciego Tysiąclecia na terenie rezerwatu Granica w Kampinoskim Parku Narodowym. Usytuowaną w Granicy, obok skansenu budownictwa kampinoskiego, Aleję Trzeciego Tysiąclecia otworzyli uroczyście 16 maja 1999 r. prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, prymas Polski kardynał Józef Glemp oraz minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa Jan Szyszko. Sadząc dęby, zainicjowali ogólnopolską akcję „Po pierwsze środowisko”, realizowaną w myśl idei „Ekologia ponad podziałami”.

W ciągu 18 lat w alei posadzono 41 dębów. Posadzili je przedstawiciele świata polityki, nauki, wielcy społecznicy, m.in. Władysław Bartoszewski – polski polityk, żołnierz Armii Krajowej, dwukrotnie minister spraw zagranicznych; Zofia Morawska – dama Orderu Orła Białego, skarbnik Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Laskach (posadziła dąb trzy tygodnie po swoich 103. urodzinach); Zbigniew Kuźmiuk – marszałek województwa mazowieckiego i wielu innych przedstawicieli różnych środowisk. W 2000 r. dąb o nazwie „Rycerz” zasadził ówczesny komendant Garnizonu m.st. Warszawy gen. bryg. Jan Klejszmit.

W dniu 15 lipca 2014 r. odbyła się tu duża uroczystość, podczas której posadzono cztery dęby.

– dąb „Golgota Wschodu” posadzili Mieczysław Pogodziński, Czesław Czarkowski, Leon Zujko, oraz Maria Stankiewicz – przedstawiciele Oddziału Warszawskiego Związku Sybiraków,

– dąb „Strażnik Puszczy” posadził Jerzy Misiak – od 1976 r. pracownik Kampinoskiego Parku Narodowego, od 1988 r. do 2014 r. jego dyrektor,

– dąb „Przyszłość” posadzili Marek Deles – emerytowany nadleśniczy, pracownik KPN w latach 1972–2013, Marta Deptuła – najmłodszy stażem pracownik KPN i Maciej Wojciech Kusiak, syn Jarosława, podleśniczego w Krzywej Górze.

– dąb o nazwie „Laser” w imieniu całej społeczności Wojskowej Akademii Technicznej posadził uroczyście rektor-komendant WAT gen. bryg. prof. dr hab. inż. Zygmunt Mierczyk.

Musimy stwierdzić, że nasz dąb spośród nich obecnie prezentuje się najmniej okazale.

Po przejściu Aleją Trzeciego Tysiąclecia przeszliśmy do Muzeum Puszczy Kampinoskiej, gdzie wysłuchaliśmy ciekawej prelekcji o Puszczy Kampinoskiej i mogliśmy zapoznać się ze zgromadzonymi tam eksponatami miejscowej przyrody.

Podczas pobytu w Kampinosie uczestnicy naszej wycieczki złożyli pokłon przed pomnikiem poległych w wojnie obronnej 1939 r. na Cmentarzu Wojennym w Granicy, na którym spoczywa 800 żołnierzy Armii „Poznań” i „Pomorze”.

Wróciliśmy do Warszawy w pełni usatysfakcjonowani formą i przebiegiem wyjazdu, w czym niezaprzeczalny udział miał przewodzący nam Czesław Czarkowski.