Uroczystości Dnia Sybiraka w Warszawie

Obchody Dnia Sybiraka rozpoczęło w południe 17 września 2015 r. tradycyjne spotkanie nauczycieli i uczniów warszawskich szkół pod pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, zorganizowane przez Międzyzakładową Komisję Koordynacyjną Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”.

Po południu już po raz drugi spod pomnika Bitwy o Monte Cassino wyruszył Marsz Pamięci Pokoleń, zorganizowany przez Fundację Kresy-Syberia. Jego uczestnicy – członkowie fundacji, potomkowie zesłańców rozproszeni obecnie po całym świecie, Sybiracy i mieszkańcy stolicy – przeszli ul. Andersa pod pomnik Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, gdzie o godz. 17 odbyły się główne obchody 76. rocznicy agresji radzieckiej na Polskę.

Przed rozpoczęciem uroczystości prezydent m.st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz oraz przedstawiciele Oddziału Warszawskiego Związku Sybiraków (prezes Zarządu Oddziału Mieczysław Pogodziński, wiceprezes Maria Stankiewicz i członek Zarządu Maria Niekoraniec) złożyli kwiaty przed tablicą poświęconą Matkom Sybiraczkom na skwerze Matki Sybiraczki.

Centralne uroczystości pod pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie przyciągnęły wielu znamienitych gości. Przybyli przedstawiciele władz państwowych – prezydenta RP Andrzeja Dudę reprezentowali szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Paweł Soloch i podsekretarz stanu Wojciech Kolarski, Sejm i Senat – Marcin Święcicki i Barbara Borys-Damięcka, z ramienia rządu – minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak, a także wiceminister edukacji narodowej Tadeusz Sławecki. Obecni byli zastępca Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Bożena Żelazowska, przedstawiciele władz miasta z prezydent Hanną Gronkiewicz-Waltz, władz samorządowych i wojewódzkich. Ponadto udział wzięli reprezentanci służb mundurowych, organizacji kombatanckich i szkół wraz z pocztami sztandarowymi oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy stolicy. Obecna była także córka gen. Władysława Andersa Anna Maria Anders-Costa.

Uroczystość rozpoczęło odegranie hymnu narodowego. Następnie szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Paweł Soloch odczytał list prezydenta RP. Andrzej Duda przypomniał w nim znaczenie i następstwa agresji niemieckiej i radzieckiej na ziemie polskie, które zapoczątkowały prześladowania i zesłania obywateli Rzeczypospolitej, grabież majątku i niszczenie dóbr kultury. Oddał hołd poległym w walkach, ofiarom zbrodni katyńskiej, wywiezionym na Wschód, którzy do końca wierzyli w powrót do ojczyzny, ale także tym, którzy mieli odwagę przekazywać prawdę o tych wydarzeniach.

Halina Drachal, prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Warszawie, w niezwykle wzruszający, bardzo osobisty sposób opowiedziała o swojej pierwszej wizycie w miejscu, gdzie został zamordowany jej ojciec, i towarzyszących temu doświadczeniu uczuciach. Przybliżyła historię budowy cmentarzy w miejscach masowych grobów zamordowanych oficerów.

Gen. dywizji Leon Komornicki, prezes Zarządu Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, nawiązując do idei pomnika, pod którym odbywały się obchody, przypomniał o długu, jaki mamy wobec tych, którzy oddali życie za ojczyznę, i konieczności nieustannej troski o państwo i jego bezpieczeństwo.

Prezydent m.st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz podkreśliła, że prawda o Golgocie Wschodu, przekazywana mimo cenzury, prześladowań i szykan, stała się ważnym elementem kształtowania postaw historycznych i dążenia do wolności. Zaapelowała, by pamięć o tych wydarzeniach stała się przestrogą dla przyszłych pokoleń przed siłą totalitarnego zniewolenia. Przypomniała także ogromną rolę, jaką odegrały podczas zesłania Matki Sybiraczki.

Ekumeniczną modlitwę odmówili biskup polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek, kanclerz Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego ks. płk rez. Michał Dudicz, proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej ks. Dariusz Chwastek i naczelny rabin Polski Michael Schudrich.

Zebrani usłyszeli wiersz Mariana Jonkajtysa „Matko Sybiraczko”. Odczytany został apel pamięci i oddano salwę honorową.

Jako pierwsi wspólny wieniec pod pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie złożyli gen. dywizji Leon Komornicki – współtwórca pomnika, prezes Zarządu Oddziału Warszawskiego Związku Sybiraków Mieczysław Pogodziński i prezes Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939 r. Michał Krzysztof Wykowski.

Na zakończenie uroczystości chór wojskowy odśpiewał Hymn Sybiraków.

Marsz Pamięci Pokoleń wyruszył spod pomnika Bitwy o Monte Cassino na skwerze Żołnierzy Tułaczy

Prezydent m.st. Warszawy i przedstawiciele Oddziału Warszawskiego Związku Sybiraków złożyli kwiaty pod tablicą poświęconą Matkom Sybiraczkom

Na uroczystość przybyli przedstawiciele władz państwowych i stolicy

W imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy list odczytał Paweł Soloch, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego

Rodziny Katyńskie reprezentowała Halina Drachal, prezes warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Katyńska

Przemawiał prezes Zarządu Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie gen. dywizji Leon Komornicki

W imieniu władz miasta wystąpiła prezydent Hanna Gronkiewicz-Waltz

Odmówiona została modlitwa ekumeniczna. Od lewej: ks. płk rez. Michał Dudicz, ks. Dariusz Chwastek, rabin Michael Schudrich i bp polowy Józef Guzdek

Wieniec złożyli (od prawej) Mieczysław Pogodziński, gen. dywizji Leon Komornicki i Michał Krzysztof Wykowski

W uroczystościach udział wzięła córka gen. Andersa Anna Maria Anders-Costa

Pomnik Poległym i Pomordowanym na Wschodzie

Oprac.: Beata Żyłkowska