W dniu 13 kwietnia 2023roku, na zaproszenie Prezydenta miasta Białegostoku, Tadeusza Truskolaskiego, członkowie Związku Sybiraków Oddział w Białymstoku spotkali się przy pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka w Białymstoku. Obecnych przywitał przedstawiciel Kancelarii Prezydenta Jacek Brzozowski. Po powitaniu nastąpiło poświęcenie tablicy memoratywnej. Tablicy Prawdy Historycznej, mówiącej o ilości deportowanych w latach 1940 – 1956 na Syberię i do Kazachstanu. Tablica będzie przekaźnikiem wiedzy o tragicznych przejściach Polaków dla przyszłych pokoleń. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych na czele z zastępcą prezydenta miasta Rafałem Rudnickim, wojewoda, marszałek woj. podlaskiego, IPN, Muzeum Pamięci Sybiru, Podlaskie Stowarzyszenie Pamięci Zesłańców Sybiru, wnukowie Sybiraków, harcerze, Sybiracy, Solidarność. Po złożeniu kwiatów i zapaleniu zniczy, udaliśmy się pod Pomnik Katyński, gdzie odbyła się centralna część uroczystości. Punktualnie z wybiciem godziny 12.00, prowadząca uroczystość przekazała rys historyczny dotyczący mordu katyńskiego. Był to niewątpliwie akt ludobójstwa, w którym zamordowano około 22 tysiące jeńców wojennych, w tym jedną kobietę, Janinę Lewandowską, pilotkę, córkę generała Dowbora-Muśnickiego. Odmówiona modlitwa za ofiary tych zbrodni wzbudziła głęboką refleksję. Przy łopocących biało-czerwonych flagach, warcie honorowej z 19 Pułku Rozpoznawczego i harcerzach, odczytano Apel Pamięci. Salwa honorowa uświetniła doniosłą uroczystość. Ceremoniał złożenia kwiatów i zapalenie zniczy zakończyło pamiętne, tragiczne w swej wymowie, wydarzenie sprzed 83. lat. W oddaniu hołdu zamordowanym bohaterom wzięły udział władze samorządowe, organizacje społeczne, służby mundurowe i okoliczni mieszkańcy. Tablicy Prawdy Historycznej Sybiracy Michał Siewruk, Hipolit Popławski i Bolesław Kędzierski Józef-Panasiuk-wiceprezes-Oddziału Związku Sybiraków Modlitwa przed Pomnikiem Katyńskim w Białymstoku Uroczystość przed Pomnikiem Katyńskim Złożenie kwiatów i zapalonych zniczy Końcowa część uroczystości upamiętniająca rocznicę kwietniowej deportacji, miała miejsce w Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Zgromadzonych przywitał dyr. Muzeum prof. Wojciech Śleszyński. Przypomniał okoliczności wywózki z 13 kwietnia 1940r., następnie zabrała głos prezes Oddziału Związku Sybiraków, Jolanta Hryniewicka. W swoim przemówieniu podkreśliła trzy powody, dla których spotykamy się 13 kwietnia – pierwszy to deportacja obywateli polskich do północnego i wschodniego Kazachstanu rodzin i krewnych aresztowanych jeńców wojennych w 1939 r. jak również elity polskiego społeczeństwa; drugi powód – ogłoszenie 13 kwietnia 1940 r. przez Radio Berlin informacji o odkrytych dołach śmierci na terenie Katynia oraz 13 kwietnia 1990 r. oświadczenie Rosyjskiej Agencji Prasowej, że sprawcą zbrodni było NKWD, czyli Ludowy Komitet Spraw Wewnętrznych Związku Radzieckiego. Mord ludobójstwa był utrzymywany w tajemnicy ponad 50 lat. Przypomniała również tragedię osieroconych dzieci, znajdujących się w sowieckich domach dziecka, które na zawsze zostały na „nieludzkiej ziemi”, jak pisał świadek i kronikarz tych wydarzeń Józef Czapski. Akt przekazania Sztandaru był swoistym wydarzeniem tego spotkania. A oto treść tego przekazania: Akt przekazania Sztandaru Zarząd Oddziału Związku Sybiraków w Białymstoku ma zaszczyt przekazać do Muzeum Pamięci Sybiru na ręce dyrektora prof. Wojciecha Śleszyńskiego Sztandar Związku Harcerstwa Polskiego wykonany przez harcerzy Hufca Syberyjskiego w Kazachstanie w roku 1940. Wspomnienia harcerek z tajnego hufca ZHP uświadamiają nam, ile poświęcenia i wysiłku wymagało wykonanie Sztandaru na zesłaniu. Sztandar został przekazany do Muzeum Sybiraków przy Oddziale Związku Sybiraków w Białymstoku przez Sybiraków ze Szczecina. Żywimy nadzieję, że powierzając ten Sztandar w tak godne ręce będzie On pod troskliwą opieką i odegra istotną rolę w wychowaniu w duchu patriotyzmu następnych pokoleń Polaków. Białystok, 13 kwietnia 2023 r. Po przekazaniu Sztandaru, nastąpiło podpisanie Aktu przekazania, a następnie nastąpił ceremoniał odznaczeń. Postanowieniem Prezesa Zarządu Głównego za zasługi na polu krzewienia idei sybirackiej siedem osób, pracowników Muzeum, zostało uhonorowanych Srebrną Odznaką Zasłużony dla Związku Sybiraków, natomiast 14 osób odznaczono Honorową Odznaką Sybiraka. dyr. Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński Paweł Kalisz Angelika Ejchler Piotr Popławski Sylwia Szarejko Katarzyna Śliwowska Magdalena Zięckowska-Tuchlińska Marcin Zwolski Tomasz Danilecki Monika Szarejko Anna Bielawska-Puchalska Po ceremoniale odznaczeń prowadzący zaprosił obecnych do obejrzenia filmu „Głodnego nakarmić”. Przedstawione losy Sybiraka Aleksandra Cymbora, który po wybuchu wojny 1939 r. został aresztowany i zesłany do Omska. Początkowo pracował w kuźni, a następnie w magazynie zbożowym. Za przemycanie zboża został aresztowany, po amnestii wstąpił do Armii Kościuszkowskiej. W swoich wspomnieniach najbardziej wspomina dojmujące uczucie głodu. Akcja filmu rozgrywa się w nostalgicznej, zimowej scenerii, przy karmieniu łabędzi. Właśnie ten dojmujący głód, opuchlizna głodowa, przejmująca tęsknota do ojczyzny, wspominają wszyscy Sybiracy. Opracowała: Jolanta Hryniewicka Zdjęcia: Muzeum Pamięci Sybiru Przeczytano 11 Nawigacja wpisu 83. rocznicę Zbrodni Katyńskiej – uroczystości w Przemyślu „Sowieci chcieli, by po wywiezionych Polakach wszelki słuch zaginął. My pamiętamy”
