,,Po latach tułaczki, ci którzy przeżyli,
znękani, sterani do Polski wrócili.
Żyją tak jak kiedyś pośród nas Polaków,
szacunkiem otoczmy Braci Sybiraków ”

Józef Przybyła

 

Jednym z najważniejszych celów Związku Sybiraków, po jego reaktywowaniu w latach 1988 – 1989, było zachowanie pamięci o tragicznych losach Polaków zesłanych do ZSRR na tzw. ,,nieludzką ziemię” i życie tam w niewyobrażalnie trudnych warunkach klimatycznych, pracy ponad siły, zamieszkania, wyniszczających chorobach i m.in.: głodowej śmierci w latach 30-40-50-tych ubiegłego wieku. Tę wiedzę historyczną nasi rodzice i my, dzieci, świadkowie i uczestnicy tych okropności na zsyłce w czasie II wojny światowej, staraliśmy się przekazać młodemu pokoleniu Polaków (i światu) poprzez Znaki Pamięci Sybiru. Związek Sybiraków oddział w Koninie ma ich wiele. Jednym z bardzo ważnych dla nas, obok wydania wspomnień Sybiraków z regionu konińskiego, pomników czy ulic jest podpisanie w 2012 roku Porozumienia o Współpracy Związku Sybiraków oddział w Koninie z I Liceum Ogólnokształcącym im. T. Kościuszki w Koninie. Dzięki zaangażowaniu obydwu stron i kierownika Wydziału Spraw Obywatelskich m. Konina p. Jacka Botora, w liceum powstała Izba Pamięci Sybiru, utworzono Honorowy Klub Wnuka Sybiraka, a na korytarzu zawisła tablica informująca o 75. rocznicy napaści Związku Radzieckiego na Polskę (17.09.1939 r.). Przez 10 lat naszej współpracy odbyło się wiele spotkań Sybiraków z młodzieżą, uczestniczyliśmy w uroczystościach szkolnych, a opiekunowie Honorowego Klubu Wnuka Sybiraka i młodzież pamięta o naszych uroczystościach rocznicowych, okolicznościowych i uczestniczą w nich z dużym zaangażowaniem. Bardzo cenimy sobie tę współpracę w dzisiejszych realiach, kiedy jest nas Sybiraków tak mało, a wiek i stan zdrowia ograniczają naszą pracę na rzecz Związku Sybiraków. Ze względu na pandemię koronawirusa w 2021 roku, niestety, nasza działalność była przerwana, ograniczyliśmy się tylko do

wysyłania Sybirakom życzeń świątecznych.

W tym roku, 2022, współpraca bardzo się ożywiła ku naszemu wielkiemu zadowoleniu. Zrozumieliśmy i przekonaliśmy się, Ze nasze wysiłki, działania na rzecz zachowania i przekazywania pamięci o wydarzeniach sprzed 80-ciu laty odniosły pożądany skutek. Liceum uczestniczyło w zorganizowaniu Dnia Sybiraka 17 września, a 13 października przygotowano. w porozumieniu ze Związkiem Sybiraków, ważne dla Sybiraków wydarzenie – uroczyste przekazanie Sztandaru pod opiekę dyrekcji, nauczycieli i młodzieży, szczególnie z Honorowego Kluba Wnuka Sybiraka. Aktu przekazania sztandaru dokonała wicedyrektor I LO w Koninie p. Emilia Bugaj. Prezes Związku Sybiraków Oddziału w Koninie, p. Maria Pawłowska w swoim wystąpieniu mówiła o losie wywiezionych Polaków w odległe o tysiące kilometrów od domu rodzinnego, Ojczyzny, pod Koło Podbiegunowe i na Daleki Wschód, o latach zniewolenia i niszczenia człowieczeństwa, polskości, o tragediach rodzin, o trudnych powrotach rodziców bez dzieci i dzieci bez rodziców, o tych ofiarach Stalinizmu, które kryje obca im ziemia. Wieczna pamięć ofiarom Sybiru! Nigdy więcej Sybiru! – zakończyła.

Prezes Koła Miejskiego Związku Sybiraków p. Anna Grabiec – Kamoda i prezes oddziału p. Maria Pawłowska wręczyły przybocznym Pocztu Sztandarowego Związku Sybiraków. p. Stanisławie Ristowskiej i p. Zofii Jasińskiej Dyplom – Podziękowanie za prawie 30- letnie reprezentowanie naszego związku na wszystkich uroczystościach związkowych i patriotyczno – religijnych na terenie oddziału oraz w Warszawie i Białymstoku. Wszyscy, szczególnie Sybiracy. byli bardzo wzruszeni, nie obyło się bez łez. Był to trudny moment w życiu Związku Sybiraków, trudny dla nas, nie ukrywamy tego.

Dr Szymon Jagodziński – nauczyciel historii przedstawił formy i wyniki 10-letniej współpracy liceum i Związku Sybiraków podkreślając rolę podpisanego Porozumienia dla obu stron. Wyróżnić w przygotowaniu całości uroczystości należy opiekuna Izby Pamięci Sybiru – p. Jarosława Marzola – nauczyciela historii tego liceum. Sztandar został umieszczony w gablocie Izby Pamięci Sybiru.

Wierzymy, że nowy młodzieżowy Poczet Sztandarowy będzie nas reprezentował godnie i z dużą odpowiedzialnością na uroczystościach związkowych, szkolnych i państwowych. Rangę uroczystości przekazania naszego sztandaru pod opiekę młodzieży podnosi fakt, że odbył się w połączeniu z obchodami Dnia Patrona Szkoły – Tadeusza Kościuszki z Dniem Edukacji Narodowej i zgromadził całą młodzież licealną, dyrekcję, grono pedagogiczne, Sybiraków, władze miasta i media.

Następna uroczystość poświęcona Sybirakom miała miejsce 19 listopada 2022 roku w kościele pw. Św. Maksymiliana Kolbe w Koninie.
Z inicjatywy I Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki w Koninie z dużym zaangażowaniem organizacyjnym p. Jarosława Marzola – opiekuna Honorowego Klubu Wnuka Sybiraka i członków klub przy tym liceum. jak i przy udziale Orkiestry Dętej „Quantum” i Kameralnego Konińskiego Kwartetu Akordeonistów i Kwartetu Smyczkowego odbył się Koncert Patriotyczny ,,Pieść w mundurze – ku pamięci ofiar wywózek na Sybir i do Kazachstanu”, poprzedzony mszą w intencji ofiar Sybiru.

Koncert poprzedziła informacja o współpracy liceum z Sybirakami regionu konińskiego i przede wszystkim Koła Miejskiego Związku Sybiraków w Koninie. Odczytano też fragmenty wspomnień opublikowanych w książce ,,Sybirackie losy Zesłańców regionu Konińskiego” (wyd. 1999).

Koncertu w wykonaniu orkiestry i wielu solistów wysłuchaliśmy ze wzruszeniem, wspominając lata szkolne, gdzie śpiewaliśmy je w szkolnych chórach. Niektóre pieśni śpiewaliśmy razem, gdyż przy wejściu wręczono nam mini śpiewniki. Wiele pieśni było dla nas nowych, nieznanych. Jak dobrze, że one powstają wraz z nowym pokoleniem. Po koncercie grzmiały długie owacje na stojąco dla wykonawców, muzyków i organizatorów. Podziękowania składali – burmistrz Rychwała p. Stefan Dziamara, ksiądz prałat Radosław Cyrułowski, wicedyrektor I LO w Koninie p. Emilia Bugaj.

Na koniec głos zabrała prezes Związku Sybiraków oddział w Koninie – p. M. Pawłowska, która w imieniu Zarządu Związku Sybiraków złożyła serdeczne podziękowanie za przepiękny koncert, za jego intencję i pamięć o Sybirakach kierownikowi muzycznemu Orkiestry Dętej ,,Quantum” p. Zbigniewowi Osajdzie, solistom, występującej młodzieży, ks. R. Cymłowskiemu i organizatorom wieczoru z pieśnią patriotyczną.

Powiedziała m.in.: „wysłuchaliśmy pięknego koncertu ,,Ku pamięci ofiar wywózek na Sybir i do Kazachstanu”. ,,Ku pamięci” , to słowo kluczowe. Uświadamiamy sobie, jaka ważna jest w naszym życiu i w życiu narodu pamięć. Przechowujemy naszą pamięć nie tylko dla siebie, w naszym wypadku byłoby to niewybaczalne. My, Sybiracy, przechowujemy naszą pamięć jako wiedzę świadków i uczestników tragicznych losów Polaków wywiezionych w latach 30-40-50- tych na ,,nieludzką ziemię” do ZSRR, jako wiedzę historyczną, o której będą pisali historycy i uczyły się młode pokolenia. Dziękujemy Wam za pamięć o nas i szacunek”.

Dowiedziałam się też, że tego rodzaju koncerty mają odbywać się co roku. To wszystko umacnia nas w przekonaniu, że ,,odrobiliśmy” lekcję jako Związek Sybiraków, że wiedza o przeszłości kształtuje lepszą przyszłość, jeśli o to wszyscy zadbamy.

 

 

 

 

Click to listen highlighted text!