We wsi Jaworówka odbyły się uroczystości upamiętniające 159. rocznicę pacyfikacji 18.08.1863 r. wsi przez wojska carskie w trakcie trwania Powstania Styczniowego. Odpowiedzialnym za tę zbrodnię na mieszkańcach wsi Jaworówka jest morderca Rosjanin Murawjow zwany przez Polaków „wieszatiel”.

Na wstępie krótki opis wydarzenia – 8 sierpnia 1863 roku –  zawiadomienie białostockiego oficera żandarmerii wysłane do Wasyla A. Dołgorukiego – szefa żandarmerii, o spaleniu wsi Jaworówka za aktywną współpracę jej mieszkańców z powstańcami. Mieszkańcy wsi Jaworówka (szlachta) składającej się z 27 zagród od samego początku polskiego powstania współpracowali z powstańcami. Wielu z nich brało udział w powstaniu, urządzało kryjówki na łodziach, ukrywało powstańców na wyspach znajdujących się na przepływających w pobliżu wsi rzekach Supraśli i Narwi, przewozili powstańców z państwa polskiego do guberni grodzieńskiej i z powrotem – na różne sposoby szli na rękę powstańcom. Za takie przestępcze działania szlachty z Jaworówki zgodnie z rozporządzeniem naczelnika kraju Michała Murawjowa, domy mieszkalne, łącznie z zabudowaniami gospodarczymi zostały doszczętnie spalone 6 sierpnia przez oddział wojska pod dowództwem pułkownika Manteufla.
W areszcie osadzono 61 mężczyzn i 80 kobiet, gdzie czekają na dalsze rozkazy, a ich mienie oddano na licytację. Uzyskane z licytacji pieniądze zostaną przekazane na potrzeby naczelnika grodzieńskiej guberni. O czym ma zaszczyt zawiadomić – major Sztein.

Głównym organizatorem tej rocznicowej uroczystości była sołtys wsi Jaworówka pani Gertruda Łupińska, która uroczyście powitała wszystkich przybyłych. Gośćmi spotkania w Jaworówce byli: Wójt Gminy Dobrzyniewo Duże pan Wojciech Cybulski, przewodnicząca Rady Gminy pani Janina Kozikowska, przedstawicielka, delegacja Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Białymstoku pan Jerzy Bołtuć wiceprezes Zarządu, pani Jolanta Hryniewicka sekretarz Oddziału Związku Sybiraków w Białymstoku – członek Zarządu Głównego Związku Sybiraków. Pan Hipolit Popławski prezes Koła Sybiraków Nr13 w Białymstoku, poczet sztandarowy Związku Sybiraków Z.O. w Białymstoku, którego obsadę stanowili potomkowie Sybiraków oraz poczet sztandarowy Zespołu Szkolno – Przedszkolnego z Dobrzyniewa Dużego i zespół szkolny Schola z Dobrzyniewa Kościelnego. Obecny był także przedstawiciel Starostwa Powiatowego oraz przedstawiciel wicemarszałka Województwa Podlaskiego Sebastiana Łukaszewicza. Licznie przybyli mieszkańcy wsi Jaworówka i okolic. Mszę świętą celebrował ks. proboszcz parafii w Dobrzyniewie Leon Grygorczyk, który w homilii powiedział: „To może w każdej chwili nas spotkać co czeka a tym bardziej ze ta rocznica dzisiejsza kieruje nasz wzrok i naszą pamięć na wschód, na Syberię sceny zesłania, zsyłki, śmierci kiedy dzisiaj widzimy jak ludzie setkami czy tysiącami giną, cierpią prześladowanie przez wojenne poczynania innych narodów czy ludów czy państw, które to zagrożenie Polska to tak wyraźnie odczuwa, przeżywa a dzisiaj w rocznicach różnego rodzaju tych wydarzeń słyszymy słowo Boże, które mówi nam dzisiaj o tym, że Bóg świat umiłował, że zesłał Syna swego, aby On świata nie potępił tylko żeby świat był zbawiony jakże potrzeba dzisiaj żeby te słowa docierały do wszystkich. Jeżeli przyszło cierpienie, ból wtedy jest nasza nadzieja w Miłosierdziu Pańskim, która pozwala ludziom i Polakom to przeżywać ale też i nie tracić ducha. W tym roku mija 20 lat jak wielu z was pamięta był w Polsce już w ostatniej pielgrzymce Jan Paweł II i 20 lat w 2002 roku poświęcił Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach pod Krakowem. Mówił wtedy Ojciec Święty takim starczym głosem, zmęczonym, że tam gdzie są wojny, nienawiść, niezgoda, ból i cierpienie tam jeszcze bardziej potrzebne jest Boże Miłosierdzie, Boża Łaska, która dałaby ludziom jeszcze bardziej do myślenia i dałaby wiele nadziei. Dzisiaj to Sanktuarium jest jeszcze bardziej odwiedzane przez wiernych. My też te wszystkie intencje polecamy Bożemu Miłosierdziu, Bożej dobroci i za tych, którzy oddali życie za Ojczyznę, tych którzy cierpieli niewinnie, tych którzy dzisiaj, tych którzy przeżywają dzisiaj ból, pokładamy to wszystko w nadziei Bożej”.

W dalszej części uroczystości, po nabożeństwie pan Hipolit Popławski przedstawił do odznaczenia Honorową Odznaką Sybiraka sołtyskę wsi Jaworówka panią Gertrudę Łupińską. Aktu dekoracji dokonała pani Jolanta Hryniewicka Sekretarz Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Białymstoku. Po dekoracji głos zabrała odznaczona pani sołtys składając podziękowania za wyróżnienie.

Hipolit Popławski prezes Koła Sybiraków Nr 13 w Białymstoku, aktywny inicjator wielu uroczystości i rocznic odbywających na ziemi dobrzynieckiej powiedział: „Obchodzimy każdego roku, nieprzerwanie od chwili wykonania Pomnika od 1996 rok. W tym roku to już 26 Rocznica. Tragedia wsi Jaworówka stała się w roku 1863 8 sierpnia. Z polecenia cara dowódca wojska carskich, żołnierze dokonali masakry ludności, wieś doszczętnie spalono a mieszkańców zapędzono do Białegostoku skąd wywieziono ich w głąb Rosji do Krasnojarska bez możliwości powrotu do Polski. Dlatego tę pamięć rocznicową czcimy w sposób szczególny i wierzę, że ta pamięć czczona będzie wiecznie. Do tego upamiętnienia przyczynił się mój brat i wykonał Pomnik, który uwidacznia wszystkich mieszkańców wsi Jaworówka wywiezionych na zesłanie. Cieszę się, że pani sołtys Gertruda Łupińska doprowadziła do idealnego stanu teren przyległy do pomnika, wykazuje wysoka troskę i zaangażowanie, składam osobiście szczególne podziękowanie”.

Wieńce i kwiaty przed Pomnikiem złożyli:
Wójt Gminy Dobrzyniewo pan Wojciech Cybulski ze współpracownikami Urzędu Gminy. Wiceprezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Białymstoku pan Jerzy Bołtuć wraz z panią Jolantą Hryniewicką Sekretarzem Z.O. Związku Sybiraków oraz z panią Barbarą Sokólską skarbnikiem Z.O Związku Sybiraków w Białymstoku. Przedstawiciel wicemarszałka Zarządu Województwa pana Sebastiana Łukaszewicza, przedstawicielka Muzeum Pamięci Sybiru pani T. Wilczewska. Mieszkańcy i potomkowie zesłanych wówczas na Sybir mieszkańców wsi Jaworówka.
Uroczystość zakończyło sympatyczne spotkanie uczestników uroczystości wyśmienitych potrawach i smakołykach wykonanych przez miejscowe gospodynie.

Opracował: Jerzy Bołtuć
Hipolitem Popławskim

Click to listen highlighted text!