„Zapal znicz bohaterom”

1 września 1939 r. o godz. 4.45 niemiecki pancernik „Schleswig – Holstein” otworzył ogień w kierunku polskiej składnicy wojskowej na Westerplatte. To był moment rozpoczęcia najtragiczniejszej wojny, która pochłonęła miliony istnień ludzkich.

Gdy 1 września 2019 r., w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej na cmentarzu Wojskowym w Przemyślu rozpoczęły się uroczystości, było jeszcze ciemno. Godzinę 4.45 oznajmiły syreny. W tym dniu uroczystości miały bardzo wymowny wymiar. Do Grobu Nieznanego Żołnierza przybyłych na uroczystość członków przemyskiego Oddziału Związku Sybiraków, kombatantów, wojsko, harcerzy, władze i mieszkańców miasta prowadziły zapalone biało-czerwone znicze.

W swoim wystąpieniu prezydent miasta Przemyśla nawiązał do słów „Pamięć i Przestroga” widniejących na odlanym w przemyskiej ludwisarni dzwonie, a który ma wybrzmieć podczas centralnych uroczystości w Warszawie. „Nie zapominajmy więc o żołnierzach września i ich wkładzie w istnienie dzisiejszej, wolnej Polski. Przy każdej okazji składajmy hołd świadkom tamtych czasów, tym żyjącym i tym, którzy już od nas odeszli. Pielęgnujmy pamięć o skutkach wojny, ku przestrodze obecnych i przyszłych pokoleń” – powiedział.

Po wygłoszonych okolicznościowych przemówieniach odczytano apel poległych, oddano salwę honorową, a przybyłe delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze przy Grobie Nieznanego Żołnierza.

Przemyśl to miasto, które doświadczyło okupacji (rozdarcia) przez dwóch zaborców – niemieckiego i sowieckiego. Doświadczyło ogromnych strat w ludności i zabudowie. Doświadczyło IV rozbioru Polski.

Uroczystość przy Grobie Nieznanego Żołnierza na cmentarzu Wojskowym była pierwszą częścią tegorocznych obchodów.

O godz. 10.00 w bazylice archikatedralnej została odprawiona msza święta, koncelebrowana za poległych w czasie II wojny światowej i za utrzymanie pokoju w obecnych czasach, przewodniczył jej ks. bp Stanisław Jamrozek.

Po nabożeństwie zgromadzeni przeszli ulicami miasta przed budynek Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej na pl. Berka Joselewicza. Tam odsłonięto tablicę upamiętniającą żołnierzy 22. Dywizji Piechoty Górskiej. Gościem honorowym uroczystości był 95-letni przemyślanin, Sybirak, żołnierz walczący pod Monte Cassino, mjr Jerzy Kostiuk. Historię 22. Dywizji Piechoty Górskiej opowiedział historyk, nauczyciel i pracownik MNZP Lucjan Fac.

Odsłonięcia tablicy dokonali: bohater Jerzy Kostiuk, fundator tablicy Mieczysław Drozd, prezydent miasta Przemyśla Wojciech Bakun, dowódcy 5. Batalionu Strzelców Podhalańskich w Przemyślu – były dowódca płk Marcin Dusza i obecny – ppłk Marcin Zalewski oraz naczelnik Wydziału Promocji i Kultury Urzędu Miejskiego w Przemyślu Janusz Łukasiewicz.

Znicze prowadzące do Grobu Nieznanego Żołnierza

Od lewej: Stanisława Żak, Anna Hayder, Joanna Preiss, Mieczysław Drozd, Edward Kroczek

Przedstawiciele władz i służb mundurowych

Przemawia prezydent miasta Przemyśla Wojciech Bakun

Znicze niosą: Stanisława Żak – prezes Zarządu przemyskiego Oddziału Związku Sybiraków i Joanna Preiss – wiceprezes, członkowie Oddziału Krystyna Hańczuk, Edward Kroczek i Jadwiga Maszczak

Od lewej: Mieczysław Drozd, Teresa Stań, Edward Kroczek, Krystyna Jasz, Stanisława Żak, Joanna Preiss, Jadwiga Maszczak, Krystyna i Stanisław Hańczuk przy Grobie Nieznanego Żołnierza

Msza święta w bazylice archikatedralnej

Przemarsz ulicami miasta

Od lewej: ppłk Marcin Zalewski, płk Marcin Dusza, Mieczysław Drozd, mjr Jerzy Kostiuk – Sybirak i żołnierz spod Monte Cassino, Janusz Łukasiewicz, Wojciech Bakun – prezydent miasta Przemyśla pod tablicą upamiętniającą żołnierzy 22. Dywizji Piechoty Górskiej