80. rocznica deportacji Polaków w głąb ZSRR. Uroczystość w Krakowie

Uroczystości związane z 80-tą rocznicą IV –tej deportacji Polaków w głąb ZSRR odbyły się 21 czerwca 2021 r. w siedzibie Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń w Krakowie.

Wśród zaproszonych gości, oprócz Sybiraków byli seniorzy z organizacji kombatanckich. Szczególnie honorowany był prof. Wojciech Narębski – żołnierz II Korpusu Polskiego walczącego pod dowództwem gen. Władysława Andersa pod Monte Cassino.

Atrakcyjny program dostarczył uczestnikom wielu wzruszeń. Mieli okazję nie tylko zwiedzenia zabytkowego obiektu jakim jest „Fort Skotniki” lecz również mogli pogłębić wiedzę o zesłaniach. Przewodnikami byli pracownicy naukowi CDZWiP , którzy objaśniali plansze, eksponaty i odpowiadali na pytania. Interesujący wykład prof. Huberta Chudzio pt.: „Zachować pamięć. Cierniste drogi polskich Sybiraków na zsyłce i obczyźnie” kończył część oficjalną.

Z wielkim zaciekawieniem Sybiracy czekali na prezentację przedwojennego marszu Sybiraków, którego nuty i słowa otrzymała Danuta Sedlak, aby przekazać je Zarządowi Głównemu Związku Sybiraków. Zapomniany i zaginiony, po żmudnych poszukiwaniach marsz – został odnaleziony przez p. Mariusza Solarza – pracownika Centrum. Z wielkim uznaniem przyjęto wykonanie utworu przez jego odkrywcę. Wykonaniu utworu towarzyszyła Orkiestra Wojskowa w Krakowie pod dyrekcją ppor. Piotra Flisa. Marsz przedwojenny i Hymn Mariana Jonkajtysa to dwa różne utwory. Powstawały w odmiennych sytuacjach historycznych, inne były nastroje, nadzieje i oczekiwania bohaterów wydarzeń. Część programu z koncertem znakomitej pary artystów: p. Magdy Niedbały – Solarz ( mezzosopran) i p. Mariusza Solarza (tenor) wraz z orkiestrą wojskową – wszystkich zachwyciła i była gorąco oklaskiwana.

Organizatorem uroczystości było Centrum Dokumentacji we współpracy z Urzędem m. Krakowa i Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Seniorom pomagali harcerze 79-tej Próbnej Drużyny Wędrowniczej. Uroczystość odbyła się w plenerze na terenie gdzie powstanie edukacyjny park im. Gen. Władysława Andersa. Pogoda była piękna, a poczęstunek i grochówka żołnierska – znakomite.

A oto zwrotki przedwojennego marszu Sybiraków, odśpiewanego przepięknie – prawdopodobnie po raz pierwszy po wojnie.

Marsz Sybiraków

Minęły lata klęsk, niewoli – znów wolności słońce świeci.

Wróg zwalony złożył broń. Przyszły czasy lepszej doli.

Szary nasz Wódz – w swą silną dłoń ująwszy sztandar

W górę nam go wzniósł.

Kto sercem czuł, ten spieszył doń, Ojczyźnie życie, czyn i

Krew swą niósł.

Powstała Polska znów. Z walki i znoju – nie ze słów.

Niech pomni każdy syn, że Sybir Czyn! Na Sybirze! Na Sybirze!

Nad Bajkałem na wygnaniu!

W małej Tunce , hen nad Leną z ojców naszych krwi i znoju… Gdzieś w Kiereńsku, hen w Irkucku w dźwięku kajdan, na zesłaniu…