Informacja z prac Komisji Współpracy z Zagranicą

W całym kraju z okazji Dnia Polonii i Święta Flagi odbyły się liczne uroczystości. Z wielką satysfakcją przekazuję wiadomość, że Barbara Kukulska, prezes Zjednoczenia Polskiego w Johannesburgu, RPA, w dniu 2 maja 2016 r. została uhonorowana przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę wysokim odznaczeniem państwowym – Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Barbara Kukulska jest niestrudzonym działaczem polonijnym, z jej inicjatywy założono Związek Sybiraków w Południowej Afryce, którego pierwszym prezesem był Stefan Adamski. Za wieloletnią działalność integrującą społeczność polonijną, podtrzymywanie polskich tradycji, za patriotyzm i mrówczą pracę Barbara Kukulska była wielokrotnie nagradzana. Cieszy się ogromnym szacunkiem i uznaniem w środowisku afrykańskich Sybiraków. Jako naczelny redaktor „Wiadomości Polonijnych” utrzymuje kontakt z całym światem. Informuje o życiu Polonii w Afryce, o Sybirakach, pisze felietony, szczególnie o dzieciach z Oudtshoorn, których 500-osobowa grupa przybyła w 1943 r., aby przeczekać nawałnicę wojenną. Wiele z nich osiedliło się w przyjaznych dla nich warunkach w Afryce.

To właśnie z nimi za pośrednictwem Barbary Kukulskiej – by kontynuować zadania mające na celu inwentaryzację polskich miejsc pamięci w Afryce Wschodniej i Południowej (które rozpoczęto w 2009 r.) – nawiązał kontakt dr Hubert Chudzio, dyrektor Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń w Krakowie.

W wyniku tego kontaktu w październiku 2015 r. odbyła się kolejna misja naukowa „Pamiętamy. Świadkowie historii i polskie nekropolie w Afryce Południowej”. Członkowie misji w składzie: dr Hubert Chudzio, dr Adrian Szopa, doktorant Mariusz Solarz dotarli do Zimbabwe, a także do Lusaki, Bwana Mkubwa i Abercorn (Mbala) w Zambii. Wykonali na trzech nekropoliach dokumentację filmową i fotograficzną. Odnowili cmentarz i pomnik upamiętniający polskie osiedla w Abercorn. Wielkie wsparcie i pomoc w tych działaniach mieli ze strony prezes Zjednoczenia Polskiego w Johannesburgu Barbary Kukulskiej i salezjanina ks. Leszka Aksamita. Nagrano relacje audio i wideo świadków historii – Sybiraków, którzy na stałe osiedlili się w Afryce Południowej. Na podstawie zgromadzonej pełnej dokumentacji powstaną film i wystawa.

Działalność grupy naukowców Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie posiada ogromną wartość historyczną i poznawczą. Dzięki prezentacji udokumentowanych spotkań ze świadkami historii wzbogacamy wiedzę o losach naszych rodaków rozproszonych po świecie.

Na konferencji historyczno-szkoleniowej u wojewody śląskiego Jarosława Wieczorka w dniu 19 kwietnia 2016 r. zaprezentowano społeczeństwu śląskiemu bardzo ciekawe nagrania filmowe i plansze ze spotkań z Sybirakami z Australii, USA i Wielkiej Brytanii. Tematem spotkania była pomoc rodakom pozostałym na Wschodzie w powrocie do ojczyzny.

Celem spotkania było udzielenie merytorycznego wsparcia gminom śląskim zainteresowanym zaproszeniem repatriantów do osiedlenia się na naszym terenie. Stanowi to ważne historyczne i społeczne zobowiązanie administracji rządowej i samorządów województwa śląskiego. Podczas konferencji omówiono historyczne aspekty więzi z Polakami. Dr Hubert Chudzio wygłosił prelekcję pt. „Dzieje zesłań i wywózek ludności polskiej na Sybir”, a pracownicy Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń zaprezentowali film dokumentalny pt. „Wyszli z ziemi niewoli”. Dużym zainteresowaniem cieszyła się zaprezentowana przez nich wystawa, na której znalazły się eksponaty Sybiraków Oddziału Związku Sybiraków w Katowicach.

Na zakończenie konferencji przedstawiciele gmin wspierający repatriację – z Żor, Gliwic i Bytomia – przekazali swoje doświadczenia i problemy. Wzruszające były wypowiedzi osiedlonych na Śląsku przybyłych z Kazachstanu potomków zesłańców. Młodzi ludzie zwierzali się ze swoich trudnych pierwszych kontaktów. Mówili o kłopotach z opanowaniem języka, znalezieniem pracy, a także o wsparciu ze strony nowych przyjaciół. Ich wypowiedzi nie były przesycone goryczą czy rozczarowaniem. Swoim śpiewnym akcentem zapewniali, że są szczęśliwi, że wreszcie znajdują się w ojczyźnie. Oby nowa ustawa zapewniała naszym rodakom łatwiejszy powrót!