W niedzielę 19 czerwca 2022 r. na placu przed Bazyliką Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie odsłonięto pomnik w hołdzie Zesłańcom Sybiru.
Pomnik to krzyż zwieńczony koroną cierniową wraz z płytą granitową zrobioną na kształt kamienia, na którym umieszczona została tablica z napisem „Żyliśmy. Byliśmy” wraz z datami wywózek na „nieludzką ziemię” oraz widniejącym na niej logotypem Związku Sybiraków. Tablica upamiętnia również Konfederatów Barskich, uczestników Insurekcji Kościuszkowskiej, Powstańców Listopadowych oraz Styczniowych walczących przeciwko carskiej Rosji o niepodległość Polski. Z kolei korona cierniowa symbolizuje cierpienie Zesłańców represjonowanych przez stalinowski reżim.
Na uroczystość odsłonięcia pomnika przybyli znamienici goście m.in. Jarosław Zieliński i Mieczysław Baszko posłowie na Sejm RP, Dariusz Piontkowski wiceminister Edukacji i Nauki, płk Mirosław Demediuk reprezentujący Ministra Jana Józefa Kasprzyka Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Wiesława Burnos wicemarszałek województwa podlaskiego, Kordian Borejko prezes i Jolanta Hryniewicka członek Zarządu Głównego Związku Sybiraków, Bogusława Szczerbińska wicewojewoda, Jarosław Szlaszyński starosta powiatu augustowskiego, Mirosław Karolczuk burmistrz miasta Augustowa, Tadeusz Chwiedź prezes Zarządu Oddziału w Białymstoku, Jerzy Bołtuć prezes Podlaskiego Stowarzyszenia Zesłańców Sybiru w Białymstoku, Cezary Rutkowski Prezes Wspólnoty Wnuków Sybiraków w Białymstoku, Marcin Kuklewicz prezes Stowarzyszenia Pamięci Łagierników Żołnierzy AK w Sejnach, przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Augustowie, Roman Rogoziński nadleśniczy Nadleśnictwa Płaska, delegacja Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego jak również przedstawiciele służb mundurowych, lokalni samorządowcy, dyrektorzy szkół, działacze społeczni oraz patriotyczni, duchowni oraz licznie zebrani mieszkańcy.
Uroczystość rozpoczęła się Mszą Św. celebrowaną przez proboszcza ks. kanonika Wojciecha Jabłońskiego. Następnie Sybiracy, poczty sztandarowe, goście oraz parafianie uczestniczyli w poświęceniu pomnika oraz posadzeniu Dębu Pamięci w hołdzie wywiezionym na Sybir leśnikom, po czym złożono wieńce oraz kwiaty.
Symbolicznego posadzenia Dębu Pamięci dokonali Danuta Gregorowicz prezes i Barbara Czartoszewska wiceprezes Związku Sybiraków Oddział w Augustowie, Mirosław Karolczuk burmistrz miasta Augustowa oraz Roman Rogoziński nadleśniczy Nadleśnictwa Płaska, natomiast odsłonięcia pomnika dokonali: Kordian Borejko prezes Zarządu Głównego Związku Sybiraków i Barbara Czartoszewska.
Następnym punktem uroczystości była część artystyczna w wykonaniu uczniów Zespołu Szkolno – Przedszkolnego nr 3 w Augustowie, po której wręczono medale: „Pro Bono Poloniae”, „Pro Patria” oraz złote odznaki za działalność na rzecz Związku Sybiraków przyjaciołom związku oraz osobom kultywującym pamięć historyczną.
Po wręczeniu medali i odznaczeń głos do zebranych skierował m.in. pan Dariusz Piontkowski, podkreślając znaczenie uroczystości dla młodego pokolenia. Zostały także odczytane okolicznościowe listy skierowane przez Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Pana Adama Andruszkiewicza i Pana Ministra Jana Józefa Kasprzyka Szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Na zakończenie uroczystości Barbara Kuklewicz sekretarz Związku Sybiraków Oddziału w Augustowie podziękowała uczestnikom za przybycie oraz osobom i instytucjom, dzięki którym powstał pomnik i odbyła się uroczystość. Zaakcentowała wsparcie finansowe Urzędu Marszałkowskiego w Białymstoku i złożyła podziękowanie na ręce Pani wicemarszałek Wiesławy Burnos.
Uroczystość była okazją do spotkania kombatantów z młodzieżą oraz działań nastawionych na zachowanie pamięci oraz pogłębianie wiedzy historycznej i tożsamości narodowej wśród młodego pokolenia. Poprzez udział w uroczystości okazany został szacunek dla osób starszych, bohaterów, Sybiraków, kombatantów i żołnierzy Armii Krajowej, zainteresowanie ich życiem i drogą do wolnej Polski.
Tekst i zdjęcia: Danuta Gregorowicz i Anna Jakucewicz
Z relacją filmową można zapoznać się pod adresem: https://www.dziennikpowiatowy.pl/wiadomosci/10910,odsloniecie-pomnika
