We wtorek 17 września 2019 r. w Łomży odbyła się doniosła uroczystość, która rozpoczęła się uroczystą mszą świętą w intencji ojczyzny oraz aby uczcić Dzień Sybiraka. Data 17 września jest dniem pamięci o tragicznych wywózkach do łagrów, a także tysiącach Polaków, którym nie dane było wrócić do ojczystego kraju. W obchodach wzięło udział 15 pocztów sztandarowych, wystawionych przez: Oddział ZS w Łomży, miasto Łomża, organizacje kombatanckie, łomżyńskie szkoły. Na uroczystość przybyli: posłowie na Sejm RP Bernadetta Krynicka i Lech Antoni Kołakowski, wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, prezydent miasta Łomży Mariusz Chrzanowski, przewodniczący Rady Miejskiej Jan Olszewski, dyrektorzy szkół, wojsko, przedstawiciele służb mundurowych, organizacji kombatanckich, młodzież, Sybiracy z rodzinami, mieszkańcy Łomży i okolic.

Donośny głos syreny oznajmił rozpoczęcie uroczystości. Ks. prałat Jerzy Abramowicz wprowadził do kościoła poczty sztandarowe. Przy dźwiękach organów organista Dariusz Plona i zebrani odśpiewali Hymn Sybiraków. Mszę świętą celebrował JE ks. biskup Tadeusz Bronakowski, w asyście ks. kapelana Jerzego Abramowicza i kapucyna o. Jana Bońkowskiego. W wygłoszonej homilii ksiądz biskup nawiązał do rocznicy agresji ZSRR na Polskę. Podkreślił, jak szczególnym miesiącem dla Polski jest wrzesień. W tym dniu, sięgając do bolesnych historii, przypominamy młodzieży o doznanych krzywdach na tej bezbożnej, „nieludzkiej ziemi” i o obowiązkach wobec ojczyzny.

Po mszy świętej głos zabrała prezes Zarządu Oddziału Związku sybiraków w Łomży Danuta Pieńkowska-Wolfart. W serdecznych słowach powitała zebranych. W swoim przemówieniu przypomniała, że Dzień Sybiraka jest obchodzony od 1991 r. zawsze w rocznicę napaści ZSRR na Polskę, upamiętnia masowe wywózki na Sybir. Deportacja w czerwcu 1941 r. w największym stopniu dotknęła mieszkańców ziemi łomżyńskiej. Prezes nawiązała też do wystawy o zesłańcach – sławnych badaczach Syberii, przedstawiającej m.in. postacie badaczy Jakucji – Wacława Sieroszewskiego i Edwarda Piekarskiego. Problematyka sybiracka zawsze budzi emocje i porusza serca Polaków. Wystawa „Z zesłania na wyżyny nauki. Polscy badacze Syberii” prezentuje odkrycia i osiągnięcia naszych rodaków w dalekiej Azji w różnych dziedzinach nauki, kultury i sztuki. Prezes wręczyła ks. kapelanowi Jerzemu Abramowiczowi książkę ,,Zesłańcze losy księży polskich”.

Następnie sekretarz Zarządu Oddziału Nina Żyłko odczytała list szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, w którym podziękował on za zaproszenie i przeprosił, że w związku z licznymi obowiązkami służbowymi nie może wziąć udziału w uroczystości. W liście napisał też, że Sybiracy, którzy przeżyli Golgotę Wschodu, stali się strażnikami pamięci o ich losach. Przez dziesiątki lat swoimi przeżyciami dzielili się tylko z najbliższymi, a kiedy upadł już komunistyczny reżim, połączyli swe siły w kombatanckich organizacjach i dla wszystkich otworzyli księgę pamięci na zesłańczych stronach. 17 września każdego roku w całym kraju, a także za granicą zapalamy znicze na znak pamięci o Golgocie Wschodu. To właśnie w takich chwilach mamy poczucie przynależności do wielkiej wspólnoty, której na imię Polska.

Sekretarz Nina Żyłko w wierszu „Podziękowanie” napisała, że przyszliśmy do świątyni prosić Pana Boga o zdrowie, pokój i podziękować za to że powróciliśmy z tej „nieludzkiej ziemi” do ojczystego kraju. Podziękowała wojewodzie za to, że co roku znajduje czas, aby wziąć udział w uroczystości, księżom – za duchowe wsparcie, dyrektorom szkół za to, że współpracując z Sybirakami, chronią historię od zapomnienia, władzom – za okazywaną pomoc, dzięki której działamy i funkcjonujemy. Otrzymała duże brawa od uczestników uroczystości oraz osobiste podziękowanie od wojewody podlaskiego Bohdana Paszkowskiego.

Okolicznościowe przemówienia wygłosili też posłowie na Sejm RP Bernadetta Krynicka i Lech Antoni Kołakowski. Natomiast w swym przemówieniu prezydent Mariusz Chrzanowski powiedział, że Sybiracy to ludzie, którzy doświadczyli w swoim życiu tak wiele, że dziś patrzą na nas z mądrością w oczach i spokojem, bo wiedzą, co to znaczy żyć w strachu w nieludzkich czasach. Na pewno wiele możemy się od nich się nauczyć.

Dzień 17 września to również dobra okazja do uhonorowania osób, które o Sybirakach pamiętają, tych, którzy przetrwali wygnanie na „nieludzkiej ziemi”, i tych, którzy wspierają działalność Związku Sybiraków. Wojewoda wręczył Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski przyznany pośmiertnie Józefowi Poterajowi (odebrała go żona Danuta Poteraj) oraz odznaczył medalem Stulecia Niepodległości: Tadeusza Chmielewskiego, Franciszka Długozimę, Józefa Gutowskiego, Dariusza Syrnickiego oraz Jadwigę Romatowską. Prezes Danuta Pieńkowska-Wolfart w asyście prezydenta Mariusza Chrzanowskiego i sekretarz Niny Żyłko udekorowała Odznaką Honorową Sybiraka: Józefę Burczyk, Olgę Frąckiewicz, Celinę Witkowską. Alicję Chojnowską, Patryka Podbielskiego, Piotra Podbielskiego i Jana Karczewskiego. Następnie młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 5 w Łomży przedstawiła montaż słowno-muzyczny.

W związku ze złą aurą poszczególne delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze na dekoracji w formie symbolicznie ułożonych torów w kościele.

Na zakończenie Tadeusz Babiel, profesjonalnie prowadzący konferansjerkę, zaprosił gości na poczęstunek do Auli Matki Bożej, usytuowanej w dolnym kościele.

Przedstawiciele władz (od lewej): poseł na Sejm RP Lech Antoni Kołakowski, wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, posłanka na Sejm RP Bernadetta Krynicka, prezes Danuta Pieńkowska-Wolfart

Uhonorowani Odznaką Honorową Sybiraka (od lewej): Józefa Burczyk, Celina Witkowska, Alicja Chojnowska, Piotr Podbielski, Nina Żyłko (odebrała odznaczenie w imieniu wnuczki Olgi Frąckiewicz), Patryk Podbielski, Jan Karczewski i prezydent Łomży Mariusz Chrzanowski

Pierwsza z lewej sekretarz Nina Żyłko z wnukami Patrykiem Podbielskim i Piotrem Podbielskim oraz najmłodszą córką Ireną Podbielską

Składnie kwiatów przez harcerzy

Występ uczniów zaprzyjaźnionej Szkoły Podstawowej nr 5 w Łomży

Autor: Nina Żyłko, sekretarz Zarządu Oddziału ZS w Łomży, zdjęcia Stanisław Orłowski

Click to listen highlighted text!