Wydarzenia

Obchody Dnia Sybiraka w województwie podlaskim

Tegoroczne obchody dnia 17 września, które miały miejsce w Siemiatyczach 16 września, odbyły się pod patronatem honorowym JE ks. bp. Tadeusza Pikusa z diecezji drohiczyńskiej. Uroczystości patronowali również burmistrz miasta Siemiatycze Piotr Siniakowicz i diecezjalny duszpasterz Sybiraków ks. Robert Adam Figura.

Część artystyczna pt. „Wolność krzyżami się mierzy” przygotowana przez uczniów Szkoły Podstawowej nr 3 im. Jana Pawła II, w profesjonalnym wykonaniu młodych aktorów, wprowadziła wszystkich obecnych w okrutne czasy napaści Związku Radzieckiego na Polskę we wrześniu 1939 r.

Mszę w intencji Sybiraków i ofiar reżimu stalinowskiego odprawił JE ks. bp Tadeusz Pikus wraz z towarzyszącymi księżmi. Wygłoszona przez księdza biskupa homilia przybliżyła ten czas, w którym nad ofiarami i świadkami tych tragicznych wydarzeń czuwała jedynie Boża Opatrzność.

Po zakończonej mszy świętej nastąpił przemarsz pod Krzyż Sybiraka Ziemi Siemiatyckiej. Został odegrany hymn Związku Sybiraków, a następnie w okolicznościowym wystąpieniu zabrał głos burmistrz miasta Siemiatycze – wyraził głęboki szacunek dla wszystkich tych, którzy pozostali na „nieludzkiej ziemi”, i tych, którym udało się przetrwać i powrócić do ojczyzny. Przedstawiciel Związku Sybiraków Tadeusz Chwiedź, prezes Zarządu Oddziału w Białymstoku, przedstawił przyczyny i skutki zawartego paktu Ribbentrop–Mołotow, w wyniku którego nastąpiła zbrojna agresja sowiecka na Polskę.

Ceremoniał składania kwiatów i wieńców oraz zapalenie zniczy zakończyły wspaniale przygotowaną uroczystość, a obecność wielu pocztów sztandarowych, szczególnie szkolnych, podniosła jej rangę.

Tego samego dnia, 16 września 2018 r., w celu uczczenia Dnia Sybiraka, wspólnie z Muzeum Pamięci Sybiru został zorganizowany w Białymstoku Peleton Pamięci.

Rajd (na rowerach i wrotkach) rozpoczął się na pl. Piłsudskiego przed Teatrem Dramatycznym im. Aleksandra Węgierki, gdzie w 1939 r. miało miejsce Zgromadzenie Ludowe, którego delegaci mniejszości białoruskiej wręcz żądali przyłączenia Zachodniej Białorusi do ZSRR; następnie uczestnicy przejechali do domu, gdzie mieszkał ostatni prezydent Białegostoku Seweryn Nowakowski, aresztowany przez NKWD w 1939 r. (na budynku jest zamontowana tablica mówiąca o tym wydarzeniu). Trasa rajdu wiodła dalej na ul. Sienkiewicza do miejsca, gdzie znajdowało się więzienie carskie, w którym sądzono i wykonywano wyroki wobec uczestników powstania styczniowego; następnym miejscem rajdu był obelisk na dworcu PKP Białystok Fabryczny, skąd w latach czterdziestych XX w. wywożono obywateli polskich na Sybir i do Kazachstanu. Warta honorowa harcerzy ze Szkoły Podstawowej nr 8, złożone kwiaty i zapalone znicze uświetniły uroczystość i podniosły rangę tego miejsca, natomiast wystąpienie grupy rekonstrukcyjnej (młodzież w mundurach NKWD) przybliżyło tragizm ówczesnych wydarzeń. Punktem kulminacyjnym był przejazd na dziedziniec pałacu Branickich, gdzie z nastaniem zmroku odbył się pokaz wydarzeń wrześniowych 1939 r.

W Peletonie Pamięci wzięło udział dużo młodzieży, szczególnie ze Wspólnoty Wnuków Sybiraków, jak również mieszkańcy miasta, w tym prezydent miasta Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

17 września 2018 r. o godz. 11.00, podobnie jak w latach ubiegłych, zgromadziliśmy się przy pomniku Grobie Nieznanego Sybiraka. Pod przewodnictwem ks. Józefa Wiśniewskiego, kapelana Sybiraków, odmówiliśmy „Anioł Pański”. Zapaliliśmy znicze i złożyliśmy kwiaty. Tadeusz Chwiedź – prezes Zarządu Oddziału ZS przypomniał bolesne wydarzenia z 17 września 1939 r. Minutą ciszy uczciliśmy pamięć zmarłych Sybiraków.

W tym spotkaniu oprócz Sybiraków uczestniczyli także z osobami towarzyszącymi prezydent miasta Tadeusz Truskolaski, dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru Wojciech Śleszyński oraz prezes Podlaskiego Stowarzyszenia Pamięci Zesłańców Sybiru Jerzy Bołtuć.

Dzień był pogodny. W blasku słońca łopotały biało-czerwone flagi i pięknie wyglądał płonący znicz elektryczny, wykonany w tym roku przez Józefa Panasiuka.

O godz. 12.00 w całym mieście rozbrzmiały syreny. W tym też czasie rozpoczęła się uroczystość na cmentarzu Wojskowym przy ul. 11 Listopada w Białymstoku. Prezydent miasta Białegostoku zwrócił się do wszystkich obecnych z przypomnieniem o 79. rocznicy sowieckiej agresji na Polskę i obchodzonym właśnie w tej dacie Dniu Sybiraka. Płonący znicz, obecność wielu pocztów sztandarowych uświetniły tę sybiracką uroczystość. Po oddaniu salwy honorowej, złożeniu kwiatów i zniczy, w ciszy i zadumie opuściliśmy miejsce zgromadzenia.